Kanser için, aman bıçak değmesin düşüncesi yanlış.

Mevlana Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ahmet OKUŞ yaptığı açılamada kanser hastaları için “bak ameliyat oldu-bıçak değdi- ve öldü” olarak yapılan yorumların yanlış olduğunu belirterek işin uzmanı hariç kişilerin yapacağı yorumlar hasta ve yakınlarını yanlış yönlendirmekten başka işe yaramamaktadır, dedi. Okuş açıklamasında şu görüşlere yer verdi:

“Kanser hücreleri kaynak aldıkları organ, o organ içindeki doku ve hatta o doku içindeki
kaynak aldıkları hücre ile ilişkili olarak farklı davranış biçimleri gösterebilmektedir. Çoğalma
hızı (büyümeyi belirler), yakın ve uzak metastaz yapabilmeleri her kanser türünde farklıdır.
Bundan dolayı hastalığın her organ için evreleri (erken ve geç evreleri) söz konusudur.
Hekimlerin tüm çabaları ve asıl hedefleri kanserin tedavi edilebilir erken evrelerde
yakalanmasıdır. Ancak bazı kanserler geç evrelere kadar bulgu vermedikleri için veya
çok küçük boyutlarda bile metastaz yapma kabiliyetine sahip oldukları için tam tedavisi
mümkün olmamaktadır. Yapılan tedaviler sadece hastanın hayat süresini uzatmakta,
ancak ölüm kaçınılmaz olmaktadır. Bu hastalar gerekli ise tanı ve tedavi için ameliyat
olmaları gerekmektedir. Hasta tedavi sonrası (ameliyat-ilaç tedavisi olabilir) belli süre sonra
kaybedilmektedir. Kanserin evresini, tipini bilmeyen kişilerin bu tabloyu hastanın ameliyat
olmasına bağlamasının (bıçak değdi ve öldü !!!) altında yatan asıl neden tümörün tipi,
özellikleri ve hastanın evresinin bu kişiler tarafından bilinmemesi veya anlaşılamaması ile
ilişkilidir.

Son olarak bu konuyu müşahhas bir örnek üzerinden açıklayalım: Mide kanserini düşünelim.
Hasta sıklıkla (%80) ileri evrede tanı almaktadır. Çünkü hasta ileri evrelere kadar kişide
ciddi herhangi bir şikayete neden olmamaktadır. Hastanın ileri evrede tanısı konulunca
tedavi ile mide kanserinden tamamen kurtulma şansı çok azalmaktadır. Ancak hastaya
mutlaka tedavi gerekmektedir. Bazen bu tedavi hastanın yaşam süresine katkı nedeni ile
bazen de hasta konforunu yüksek tutmak için yapılmaktadır. Hastanın tümörü mide çıkışını
tıkayacaksa hasta rahat yemesi için ameliyat edilmektedir. Tabi ki ileri tümörü olan bu hasta
1-2 yıl içinde kaybedilecektir. Bu hasta ameliyattan kısa süre sonra öldüğü için dışarıdaki
insanlar tarafından “bak ameliyat oldu-bıçak değdi- ve öldü” olarak yorumlanacaktır. Bu
yanlış yorumun altında yatan gerçek, hastanın hastalığının (kanser tipi, evresi, yerleştiği
organ…) ve tedavinin neden ve niçin yapıldığının net şekilde hekim dışı kişiler tarafından
anlaşılamamasıdır. Mide kanserlerinin bile 10 dan fazla alt tipi olduğu ve bunların her birinin
davranışlarının farklı olduğu unutulmamalıdır. Bundan dolayı işin uzmanı hariç kişilerin
yapacağı yorumlar hasta ve yakınlarını yanlış yönlendirmekten başka işe yaramamaktadır.
Kanserin erken evresinde yapılan tedavinin ise hayat kurtarıcı olduğunu unutmamak gerekir.
Erken evre bir kanserin aman bıçak değmesin diye tedavisinin gecikmesine ve dolayısıyla
hastanın tedavi şansını yitirmesine neden olmaktadır.
Kansere yakalanan bir kişiye diğer kişilerin yanlış yönlendirmesi hastanın tedavisinde
gecikmeye neden olmaktadır. Ben hekim olduğum halde kendi branşım dışındaki hastalara
yorum yapmaktan kaçınırken diğer insanların yorum yaparken biraz dikkat etmeleri
gerektiğini düşünüyorum.”