10 bin yıllık mühür Boncuklu Höyük Dünya tarihine ışık tutuyor

Karatay'da yer alan dünyanın en eski yerleşim yerlerinden olan 10 bin yıllık geçmişe sahip Boncuklu Höyük, insanlık tarihine ışık tutuyor. Bilim insanları yaptıkları araştırmalarla Boncuklu Höyük sakinlerinin gerçekte kim oldukları ve nereden geldikleri sorusuna yeni cevaplar sunuyor. Bölgede yapılan kazılarda, yerleşik tarımın o dönemde yapıldığına dair izlere rastlanırken, gündelik hayatla ilgili de çok önemli kanıtlara ulaşıldı.

Konya Karatay'da yer alan dünyanın en eski yerleşim yerlerinden olan Çatalhöyük'ün 9 kilometre yakınındaki 10 bin yıllık geçmişe sahip Boncuklu Höyük, insanlık tarihine ışık tutuyor. İlçeye bağlı Hayıroğlu Mahallesi'ndeki höyükte devam eden kazı çalışmaları düzenlenen programla basın mensuplarına tanıtıldı. İngiltere Liverpool Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dougles Baird, Boncuklu Höyük'te eski dönem evleri ve ziyaretçi merkezini tanıtım programında, Boncuklu Höyük'ün Çatalhöyük'ten daha eski bir yerleşim yeri olduğunu söyledi.

BÖLGEDE TARIM 10 BİN YILDIR VAR

Boncuklu Höyük'ün insanoğlunun günümüzden yaklaşık 10 bin yıl önce yerleşik hayata geçiş evresinin delillerini bünyesinde barındırdığını anlatan Prof. Baird, bu yerin insanlığın kültür tarihinin anlaşılması açısından çok önemli bir yere sahip olduğunu dile getirdi. Baird, Boncuklu'nun taşıdığı kültürel miras ve insanlık tarihi açısından sahip olduğu değerden dolayı Karatay ve Konya'nın önemli olduğuna işaret etti. Profesör Douglas Baird ve ekibi ayrıca, Boncuklu Höyük’te, karbonlaşmış tohumlar ve buğday samanlarının fitolitlerini keşfettiler. Ayrıca erken tarım alanlarında görülen ehlilleşmiş ot kalıntıları buldular. Tüm bunların bölgede ürün yetiştiriciliği yapıldığı anlamına geldiği ifade edildi. Ek olarak, koyun ve keçi kemiği kolajeninden elde edilen nitrojen izotopları, bu hayvanları gütmek için çok küçük ölçekli deneyler yapıldığının da kanıtlarına ulaşıldı. Ayrıca kullanılan evlerin duvarlarında süs eşyası olarak yaban domuzu ve sığır kafalarının bulunduğu da tespit edildi.

BONCUK HÖYÜKLÜLER, GÜNEY AVRUPA İLE AKRABA ÇIKABİLİR

Taş aletlerin incelenmesi ve antik DNA analizleri, Boncuklu Höyük sakinlerinin, daha önce tarımın ortaya çıktığı Bereketli Hilal’den gelen topluluklar yerine, yerli bir popülasyon olduğunu gösteriyor. DNA eşleşmeleri göz önünde tutulduğu zaman, özellikle Güney Avrupa’da yapılan arkeolojik kazılarda bulunan DNA örnekleri ile Boncuklu Höyük’te bulunan DNA örneklerinin uyuştuğu tespit edildi. Bu da tarihi daha eski olduğu için Boncuklu Höyük bölgesi insanlarının Güney Avrupa’ya gittiğinin bir işareti olabilir sonucuna ulaşıldı. Profesör Baird, “Kanıtlarımız, bazı arkeologların göçmen çiftçilerin orta Anadolu’ya tarımı getirdiği görüşüne karşı çıkıyor ve Boncuklu’nun uzun zamandır Anadolu yerlileri tarafından iskan edildiğini gösteriyor. Buradaki Anadolu toplulukları çoğunlukla çok çeşitli hayvan avladı ve bitkiler topladı ancak daha sonra Güney ve Doğu ile yaptıkları takaslar sayesinde tarımı benimsediler.” diyor.

BUĞDAY, MERCİMEK VE BEZELYE YETİŞTİRİYORLARMIŞ

Öte yandan bölgede rastlanan tarımsal kalıntılarda; buğday, mercimek ve bezelye fosilleri keşfedildi. Bölgede tahminen 100-150 insanın yaşadığı düşünülürken, insanların bu bitkileri yetiştirdikleri sonucuna ulaşıldı. Boncuklu Höyük insanlarının gündelik yaşamıyla ilgili olarak ulaşılan bulgulardan bahsedilirken, kişilerin öldüğü zaman evlerin zeminine gömüldüğü de ifade edildi. Bulunan mezarlar basın mensuplarına gösterilirken, ayrıca evlerin bulunduğu bölgede tuvalet kısmının da olması dikkat çekti.

BÖLGEDE BOL MİKTARDA BONCUK BULUNUYOR

İnsan ihtiyaçlarının her dönemde hemen hemen aynı olduğunu ifade eden Baird, Boncuklu Höyük’ün isminin neden ‘Boncuklu’ şeklinde konulduğunu da anlattı. Boncuklu Höyük’te yaptıkları kazılarda bol miktarda boncuk süs eşyasına rastladıklarını ifade eden Baird, “Günümüzde bile yüzeyde bol sayıda boncuk bulmanız mümkün. Yağmur yağdığında yüzeye çıktıkları oluyor. O dönemde insanlar taş ve kemikten yaptıkları boncukları boyunları, kollarına ve farklı bölgelerine takı niyetiyle takmışlar. Bulduğumuz fosillerin boyun, kol gibi bölgelerinde bu boncuklara bol miktarda rastladık. Bu sebeple bölgenin adı Boncuklu Höyük oldu” ifadelerini kullandı.

BONCUKLU HÖYÜK TURİZME KAZANDIRILACAK

Karatay Belediye Başkanı Hasan Kılca ise Boncuklu Höyük’ün dünya tarihi açısından önemine dikkat çekti. Karatay Belediyesi olarak bu tarihi değerin tanıtılması için ellerinden gelen gayreti sarf edeceklerini anlatan Kılca, yapılan ve yapılacak olan kazı çalışmalarına destek olacaklarını ifade etti. Kılca, Boncuklu Höyük'ün dünyaya tanıtılması noktasında çalışma yapılması gerektiğini vurgulayarak, bölgeye ulaşım için yolların yapılması ve kazı bölgelerinin üzerinin koruyucu tavanlarla kapatılması noktasında proje hazırladıklarını ifade etti. Başkan Hasan Kılca, “Ülkemizin ve Konyamızın her tarafı yüzlerce hatta binlerce yıllık geçmişe sahip. İlçemiz sınırları içerisinde yer alan Boncuklu Höyüğü de 10 bin 300 yıllık geçmişi ile çok önemli yerleşim yerlerinden birisi. Bir yandan kazılara devam edilirken, bizler de Karatay Belediyesi olarak buranın hem tanıtılması hem de turizme kazandırılması anlamında bir gayretin içerisindeyiz” dedi.

KAZI ÇALIŞMALARI 2 YIL DAHA DEVAM EDECEK

Konya Kültür ve Turizm İl Müdürü Abdussettar Yarar ise, Bakanlığın kazı çalışmaları ile ilgili olarak izin sürelerini uzatma kararı alma düşüncesinde olduğuna değinerek, “Arkeolojik kazı bölgelerinde izin süreleri 2 ay olarak sınırlanıyordu. Sayın Bakanımız bu sürenin uzatılacağını ifade etti. Boncuklu Höyük’te de kazı çalışmaları 2 yıl daha devam edecek. Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü olarak biz de hocalarımıza destek vermeye devam ediyoruz. Konya’nın tarihi ve kültürel zenginliğinin gün yüzüne çıkması adına gerekli tüm destekleri sağlıyoruz” ifadelerini kullandı. Konuşmaların ardından Prof. Dr. Dougles Baird tarafından kazı çalışmaları sonucu ortaya çıkan eski dönem evleri ve buluntuların sergilendiği ziyaretçi merkezinin basın mensuplarına tanıtımı gerçekleşti.

SEYFULLAH KOYUNCU/ YENİ HABER GAZETESİ